Đến bao giờ người dân Vạn Hương, Hải Phòng mới được tái định cư?

9 năm...vẫn chưa được tái định cư?

Để phục vụ việc làm đường 353 Cầu Rào- Đồ Sơn, năm 2002 Thành phố Hải Phòng và quận Đồ Sơn đã tiến hành giải phóng mặt bằng toàn bộ phường Vạn Hương. Tuân thủ đúng chủ trương đó, nhân dân ở đây (còn gọi là dân Vạn Chải) đã đồng tình và hiến toàn bộ đất vốn là đất thổ cư từ thời kháng chiến chống Pháp cho dự án.

Theo Quyết định 1381/QĐ-UBND ngày 23/6/2003 của UBND Thành phố Hải Phòng về việc thu hồi đất thực hiện dự án và bồi thường đất tái định cư thì các hộ dân thuộc diện giải tỏa sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, kèm theo mỗi hộ phải nộp vào ngân sách nhà nước vài chục triệu đồng tiền sử dụng đất (có hộ dân như hộ bà Vũ Thị Rựa đã nộp 58 triệu đồng (năm 2003) cho 72,5m2 đất sẽ được sử dụng và sau đó nộp thêm 2 triệu đồng để ủng hộ ngân sách phường Vạn Hương xây dựng trường THCS (năm 2004)). Vào thời điểm đó, các hộ dân Vạn Hương đã nộp tổng số tiền lên tới gần 5 tỷ đồng nhưng vẫn chưa được giao diện tích đất cụ thể.

Khu vực người dân có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vẫn bị bỏ hoang cho cỏ mọc. Còn người dân vẫn phải chờ đợi để được xem xét tái định cư ở một dự án khu dân cư khác...

Tuy nhiên, quá trình thực hiện Quyết định 1381/QĐ-UBND đã phát sinh nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo. Theo chỉ đạo của Chính phủ, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra và phát hiện những vi phạm nghiêm trọng về quản lý đất đai, cụ thể là việc cấp đất tái định cư cho các hộ dân ở 2 phường Vạn Hương, Vạn Sơn thị xã Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng. Trong đó, phát hiện nhiều đối tượng được cấp đất theo Quyết định 1381/QĐ-UB không thuộc diện tái định cư mà vẫn có tên trong danh sách; nhiều hộ được cấp không đúng đối tượng và có biểu hiện "đặc quyền đặc lợi". Theo Kết luận thanh tra thì tất cả những diện tích đất cấp sai đối tượng đều bị ra quyết định thu hồi; những người dân thực sự bị mất nhà cửa do việc giải phóng mặt bằng xây dựng các công trình công cộng trên địa bàn thị xã Đồ Sơn sẽ được cấp đất tái định cư… Và từ kết quả của cuộc thanh tra này đã là cơ sở để các cơ quan liên quan vào cuộc, xử lý vụ án tham nhũng đất đai Đồ Sơn đầy tai tiếng vào thời điểm đó.

Để khắc phục những sai phạm trong quá trình thực hiện Quyết định 1381/QĐ-UBND, ngày 19/12/2006, UBND thành phố Hải Phòng đã ra Quyết định số 2732/UBND về việc thu hồi trên 5.565m2 và thu hồi, hủy bỏ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân không đủ điều kiện giao đất tái định cư tại Quyết định 1381/QĐ-UBND. Đến ngày 23/3/2007, UBND thành phố Hải Phòng tiếp tục có Quyết định số 436/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án hoàn trả tiền cho 71 hộ dân đã nộp tiền sử dụng đất theo Quyết định 1381/QĐ-UBND trước đây.

Như vậy, kể từ khi thực hiện công tác thu hồi, giải phóng mặt bằng cho đến khi Quyết định số 436/QĐ-UBND ra đời thì người dân Vạn Hương luôn phải sống trong sự chờ đợi, lo âu và chịu rất nhiều thiệt thòi. Họ chấp nhận mất nhà, hiến đất để được cầm trên tay Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rồi lại chấp nhận đóng tiền sử dụng đất cho phần đất mà trên thực tế diện tích đất cụ thể họ vẫn chưa hề được giao. Và ngay cả nếu thực hiện theo Quyết định số 436/QĐ-UBND về việc hoàn trả tiền sử dụng đất mà người dân đã nộp thì cũng dễ dàng thấy một sự thực phi lý và thiệt thòi đối với người dân nơi đây khi từ năm 2003 đến năm 2006 - một khoảng thời gian gần 4 năm trời mà họ chỉ được hoàn trả lại đúng số tiền đã nộp từ năm 2003 và trớ trêu hơn là từ khi Quyết định được ban hành đến nay cũng đã gần 06 năm nhưng thực tế cho đến thời điểm này các hộ dân vẫn chưa được nhận lại số tiền đã nộp. Mặt khác, vụ án tham nhũng đất đai ở Đồ Sơn đã được xử lý, đường 353 đã hoàn thành nhưng việc tái định cư của các hộ dân hiến đất làm đường vẫn chưa được chính quyền giải quyết.

Rất cần sự vào cuộc tích cực hơn của quận và thành phố...

Có thể nói hiện nay những người dân chờ tái định cư Vạn Hương đang sống trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn, phải sống trong những ngôi nhà tạm bợ, thiếu thốn cả những điều kiện sinh hoạt cơ bản nhất, có gia đình nhiều nhân khẩu phải cùng chung sống trong một diện tích lụp sụp chật hẹp… Khó khăn về vật chất là vậy nhưng điều họ lo sợ hơn là việc học hành, tương lai con cái của họ rồi đây sẽ ra sao…?

Người dân chờ tái định cư Vạn Hương đang sống trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn

Trong sự chờ đợi mỏi mòn ấy, có người đã qua đời khi chưa có nhà như ông Lương Hữu Độ và những người còn lại đã nhiều lần làm đơn kêu cứu lên các cấp chính quyền nhưng đến nay sự việc vẫn chưa được giải quyết.

Điều đáng nói là, Trụ sở tiếp dân của Trung ương Đảng và Nhà nước đã có văn bản gửi lãnh đạo UBND Thành phố Hải Phòng đề nghị xem xét, giải quyết dứt điểm vụ việc nhằm ổn định cuộc sống cho người dân. Nhưng đến nay người dân chỉ nhận được từ UBND thành phố hướng dẫn giải đáp là việc này thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND quận Đồ Sơn. Trong khi đó tại Công văn số 41/UBND-NC ngày 9/2/2010, thì Ủy ban nhân dân quận Đồ Sơn lại cho rằng: theo Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Khiếu nại, tố cáo thì việc giải quyết những vướng mắc trên không thuộc thẩm quyền giải quyết của họ…!!! Và cũng theo nội dung Công văn này thì việc tái định cư cho người dân có khó khăn về chỗ ở sẽ được xem xét giải quyết khi dự án khu dân cư Ngọc Xuyên (một dự án khác do quận tiến hành xây dựng) hoàn thành.

Như vậy, một lần nữa người dân lại tiếp tục sống trong những sự hứa hẹn và sự chờ đợi mỏi mòn. Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng của thành phố Hải Phòng và quận Đồ Sơn nên sớm có biện pháp giải quyết cụ thể, dứt điểm vụ việc trên để bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho các hộ dân chờ tái định cư Vạn Hương, để họ phần nào giảm bớt khó khăn và ổn định đời sống. Bởi nếu nói sự chờ đợi trong một hai năm thì có thể chưa đáng kể nhưng nếu nói rằng sự chờ đợi đã kéo dài gần một thập kỷ để mong có một chốn nương thân thì lương tâm của những người có trách nhiệm sẽ chắc chắn không khỏi giật mình.